Het lijkt een niet te stoppen trend; alles wordt groter en efficiënter. We kopen onze boodschappen bij grote supermarktketens waar we de boodschappen zelf mogen scannen en zonder tussenkomst van een caissière kunnen afrekenen. Stappen we in de trein, dan hoeven we alleen maar even onze ov-kaart in te bliepen. Allemaal mooie innovaties zul je denken, alles wordt namelijk efficiënter en echt iedereen profiteert ervan.
Toch zijn we al minder positief over het feit dat ons eten wordt geproduceerd in megastallen en onze producten worden gemaakt tegen lage lonen in China. Maar, wat is er mis mee? Het is goedkoop en efficiënt.
Ook op de plekken waar persoonlijk contact belangrijk is wordt steeds efficiënter gewerkt. Onze kinderen worden gevolgd met leerlingvolgsystemen, daarmee kunnen we direct zien wat de prestaties zijn en of er bijvoorbeeld niet gespijbeld wordt. Worden we ziek, dan is er een plekje in een ziekenhuis dat door marktwerking ook een stuk efficiënter is geworden. Worden we wat ouder en voldoen we aan alle criteria, dan kunnen we terecht in een verzorgingstehuis. Is het einde dan in zicht, dan is je uitvaart ook big business. De één zijn dood is immers de ander zijn brood, soms is die boterham echter wel erg goed belegd.
Als bedrijfskundige ben ik ook opgeleid om te denken in processen en efficiëntie. Uiteindelijk is een goed bedrijf immers een geoliede machine.
Toch schuilt hier ook een gevaar in wanneer we steeds afstandelijker gaan kijken en alles bekijken als een proces dat geoptimaliseerd kan worden. We zijn op weg onze scholen om te toveren tot leerfabrieken, kleine boeren verdwijnen en er komen megastallen voor in de plaats. Ziekenhuizen worden geneesfabrieken, verzorgingstehuizen transformeren tot de plek waar ouderen efficiënt in leven worden gehouden. En onze uitvaart mag niet te lang duren, anders wordt het dag quotum van de verbrandingsoven niet gehaald.
Ik was dan ook blij verrast toen ik afgelopen week een bestelling deed bij WinkelVanPapier.nl en thuis een mooi ingepakt pakketje kreeg met een handgeschreven briefje. Door dit kleine gebaar voel je jezelf meer dan de zoveelste klant.
Ik denk dat we dan ook terug moeten naar de menselijke maat. Bij het verlaten van het ziekenhuis een handgeschreven briefje van zuster Gerrie met “Veel succes bij het herstel” kan al een stuk helpen. Dat valt niet te vangen in procedures en processen…
