Het blijft een hardnekkig verschijnsel, malafide webshops; webwinkels die populaire producten verkopen zoals spelcomputers, foto-, film- en audioapparatuur en de kluit belazeren. Wij werken er als politie hard aan om deze vorm van oplichting aan te pakken.
Daarbij zien we ook dat het vaak onvoldoende helder is voor mensen wat de politie wel en niet kan doen bij internetoplichting. Jezelf ‘opgelicht voelen’ wil namelijk niet altijd zeggen dat het strafrechtelijk gezien ook zo is.
Complexe onderzoeken
Er kan ook sprake zijn van een wanprestatie: heel vervelend natuurlijk, maar daar kunnen wij als politie niets tegen doen. Dan is het een civiele kwestie. Gedupeerden denken vaak ten onrechte dat de dader aan de hand van een rekeningnummer gemakkelijk te achterhalen valt. Was het maar zo eenvoudig. We zien vaak dat oplichters bijvoorbeeld gebruikmaken van een of meerdere ‘moneymules’; dit zijn katvangers, mensen die – bewust of onbewust – hun rekening aan de oplichter ter beschikking stellen.
De onderzoeken die we doen zijn doorgaans omvangrijke en complexe zaken, met tientallen tot soms wel honderden gevallen van oplichting en vaak met meerdere verdachten.
Preventie door nauwe samenwerking
Preventie is voor ons ook heel belangrijk, we werpen barrières op om het de fraudeurs zo moeilijk mogelijk te maken en nieuwe slachtoffers te voorkomen. We werken daarbij nauw samen met onder meer banken, Marktplaats.nl, payment service providers en de Autoriteit Consument en Markt en ook met tv-programma’s zoals AVRO/Tros Opgelicht en Radar. Dit alles draagt bij aan de bewustwording van mensen zodat zij weten hoe zij zelf kunnen voorkomen dat zij via internet worden opgelicht.
Hoe te voorkomen dat je slachtoffer wordt?
Het is best lastig om te zien of je te maken hebt met een malafide webwinkel. Als iets ‘te mooi is om waar te zijn’ dan is dat vaak ook zo. Het aanbieden van merkproducten voor erg lage prijzen duidt vaak al op een malafide webwinkel. Belangrijk is dan om vooraf de webwinkel te googelen en dat je goed weet waar je iets koopt. Via allerlei fora wordt vaak al informatie over een webwinkel gegeven.
Online afrekenen bij een webshop
Als er geld overgemaakt moet worden naar een normaal bankrekeningnummer moet je al alert zijn. Bij een webwinkel is dit ongebruikelijk. Betalen via iDEAL is veilig, maar geeft geen zekerheid dat je het bestelde product ontvangt. Er kan misbruik worden gemaakt van dit betaalmiddel. Betalen via een creditcard kost soms wel iets meer, maar als het achteraf fout gaat krijg je vaak je geld terug. Als je de mogelijkheid hebt achteraf te betalen, dan loop je natuurlijk helemaal geen risico.
Domeinnaam controleren
Ook belangrijk om te controleren is hoe lang een website al actief is. Als een website zeer recent is geregistreerd, dan is dit vaak een aanwijzing dat er iets niet in de haak is. Je kunt dit controleren bij www.SIDN.nl als een webwinkel (domeinnaam) eindigt op .nl en bij www.who.is als een webwinkel (domeinnaam) eindigt op.com.
Meer tips zijn te vinden op onze eigen website.
Controleer de echtheid van een webwinkelkeurmerk
Vele webshops proberen je vertrouwen te winnen door het logo van bekende webwinkelkeurmerken te misbruiken. Controleer daarom de echtheid van het keurmerk door er op te klikken en in de lijst van de aangesloten webshops te zoeken. Bij twijfel, neem dan voor de zekerheid altijd contact op met het keurmerk. [extra bijdrage WebwinkelKeur]
Elke melding en aangifte kan bruikbare informatie bevatten
Ook is op onze website een hele lijst te vinden met malafide handelspartijen.
Kopers dragen nu eenmaal ook zelf de verantwoordelijkheid om na te gaan of een verkoper betrouwbaar is. Het is eenvoudigweg ondoenlijk om voor elke aangifte een onderzoek in te stellen. Het is essentieel dat slachtoffers aangifte blijven doen, al kunnen we hun zaak niet altijd direct oplossen. Zulke informatie geeft ons beter zicht op wat er speelt en we nemen elke melding op in ‘Check de verkoper’. Ook als we geen onderzoek instellen. Op die manier waarschuwen we anderen direct.
Blijf vooral meldingen doorgeven
Verder komt het voor dat een eerste melding geen bruikbare informatie bevat, maar dat er daarna drie wel bruikbare meldingen over dezelfde verkoper volgen. Dan nemen we die eerste melding alsnog mee in het onderzoek. Elke aangifte helpt dus en met elkaar kunnen politie, burgers en bedrijven zo bijdragen aan het terugdringen van dit soort kwalijke en frustrerende praktijken.
Dit blogbericht is geschreven door Gijs van der Linden – Teamleider Landelijk Meldpunt Internet Oplichting.