Je hebt de berichten misschien al voorbij zien komen op NU.nl en RTL Nieuws: Minister Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat) heeft strengere regels aangekondigd voor het verkopen van producten uit het buitenland. Daarmee wil ze consumenten beschermen tegen ‘producten die brandgevaarlijk zijn, schadelijk zijn voor de gezondheid of gevaar opleveren voor kinderen’.
Op dit moment moeten producten die in Nederland of Europa gemaakt en verkocht worden, aan bepaalde (veiligheids)eisen voldoen en gekeurd worden. In landen buiten de EU gelden vaak niet dezelfde regels voor productveiligheid of consumentenbescherming. Producten kunnen er, mede hierdoor, goedkoper geproduceerd worden, maar voldoen soms niet aan de Europese veiligheidseisen. Leveranciers die hun producten in Europa op de markt brengen dienen te voldoen aan die eisen, en de meeste doen dat overigens ook. Maar door directe import vanuit het buitenland, door consumenten zelf of door webshops, kan bijvoorbeeld brandgevaarlijke elektronica of onveilig speelgoed op de markt komen. Dat wil de minister met de nieuwe regels tegengaan.
Oneerlijke concurrentie
“Online platforms zijn de afgelopen jaren steeds meer producten uit Azië en Amerika direct aan Europese consumenten gaan verkopen. Dit heeft niet alleen geleid tot oneerlijke concurrentie voor Nederlandse ondernemers, maar ook tot meer onveilige of illegale producten die in de EU niet verkrijgbaar of toegestaan zijn. Consumenten kunnen bij defecten of onveiligheid ook vaak lastig met verkopers uit landen buiten de EU contact leggen”, meldt het Ministerie op zijn website.
De nieuwe regelgeving kan gevolgen hebben voor webshop-eigenaren die producten direct vanuit landen buiten Europa importeren.
Wat houdt de nieuwe regelgeving in?
- Aansprakelijkheid. Voor elk product moet straks óf de fabrikant zelf óf een voor productveiligheid aansprakelijke persoon zijn gevestigd in de EU. Anders mag een product niet worden aangeboden in Europa en Nederland. Deze regels gelden voor producten die te koop zijn in fysieke winkels en op online platforms.
- Verwijderen van producten. Als een specifiek product door een toezichthouder als onveilig is aangemerkt, moeten alle fysieke en online winkels in de EU op verzoek van die autoriteit ook alle identieke producten verwijderen.
- Consumentenrecht. Consumenten krijgen meer rechten in situaties waarin een aangekocht product onveilig is en de verkoper deze moet terughalen. De verkoper moet dan altijd ten minste 2 van de volgende 3 opties aanbieden: een veilig vervangend product van dezelfde oorspronkelijke waarde, het product zodanig herstellen dat het wél veilig is of het volledige aankoopbedrag teruggeven aan de consument.
“Je kunt niet ver genoeg gaan om onveilige producten van de markt te krijgen en consumenten te beschermen”, zegt minister Adriaansens. “We moeten ondeugdelijke producten uit niet-EU-landen, via zogenoemde directe import, ook weren op online platforms. Dat is de Nederlandse inzet in de EU geweest die nu heeft geleid tot nieuwe regels tegen onveilige producten die bijvoorbeeld letsel kunnen veroorzaken. Daarnaast kun je als consument makkelijker je recht halen. We pakken bovendien zo oneerlijke concurrentie aan. Dat is goed voor Nederlandse ondernemers die zich wel aan veiligheidsregels voor producten houden.”
Haalbaarheid
RTL Z sprak met de Consumentenbond over de nieuwe regels. Die heeft bedenkingen bij de haalbaarheid ervan. “Het is een stap in de goede richting, want er komt ontzettend veel troep uit China Europa binnen”, zegt woordvoerder Joyce Donat tegen RTL Z. “Alles valt of staat bij controle en handhaving.” Dat geldt ook voor het plan dat bedrijven die hun producten in Europa willen afzetten hier een vestiging moeten hebben. “Bedrijven moeten zich dan inderdaad wel aan de regels houden, maar de vraag is vervolgens of ze dat doen.” En een vertegenwoordiger hier in Europa? “Wat houdt dat dan in?” vraagt Donat zich af. “Uit eerder onderzoek van de Consumentenbond blijkt dat bedrijven dan slechts een Gmail-account hadden.”
Wanneer gaan de nieuwe regels in?
Deze en andere regels zijn onderdeel van de nieuwe EU-verordening Algemene Productveiligheid die een richtlijn uit 2001 vervangt en die ook geldt voor alle producten waar nog geen specifieke veiligheidsregels voor bestaan. De regelgeving gaat na een overgangstermijn vanaf 13 december 2024 overal in de EU gelden en komt in Nederland in de Warenwet. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) gaat als toezichthouder de wettelijke regels in Nederland handhaven en werkt daarvoor samen met nationale toezichthouders in andere EU-landen.
Vanzelfsprekend houdt WebwinkelKeur de ontwikkelingen rondom de regelgeving nauwlettend in de gaten.
